Επιρρεπείς στους εθισμούς οι έφηβοι σύμφωνα με έρευνα του ΚΕΘΕΑ (video)

Διαφήμιση - Advertisement

Τα ποτά, τα τσιγάρα, η κάvvαβη και ο ηλεκτρονικός τζόγos φαίνεται να καταλαμβάνουν σημαντικό κομμάτι της ζωής των εφήβων στη χώρα μας. 

Αποκαλυπτική είναι έρευνα που πραγματοποίησε το ΚΕΘΕΑ σε γυμνάσια της Μαγνησίας. Η πρόσφατη ανακοίνωση του ΚΕΘΕΑ αναφέρει:

«Ένας (1) στους 4 μαθητές γυμνασίου της Μαγνησίας (1.370 άτομα) συμμετείχε στη νέα έρευνα με θέμα τη χρήση αλκοόλ, καπνού, ψυχοτρόπων ουσιών, ηλεκτρονικών και τυχερών παιχνιδιών, κινητού τηλεφώνου και διαδικτύου του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ. Η έρευνα, που διεξήχθη σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Mαγνησίας σε 13 γυμνάσια της περιοχής, καταδεικνύει τάσεις και συμπεριφορές των εφήβων 13 έως 15 ετών, μιας ηλικιακής ομάδας για την οποία υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία σε πανελλήνιο επίπεδο. Τα ευρήματα είναι αξιοποιήσιμα για τον σχεδιασμό πολιτικής και παρεμβάσεων πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης.

Ακολουθούν συνοπτικά τα αποτελέσματα της έρευνας:

ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ

Η ηλικία έναρξης της χρήσης αλκοόλ φαίνεται να είναι τα 13 με 14 έτη. Το 67% των μαθητών που δήλωσαν χρήση αλκοόλ ήταν αγόρια και το 33% κopiτσια. Η παρούσα έρευνα, όπως και αντίστοιχες διεθνείς έρευνες, παρέχει ενδείξεις πως οι έφηβοι, όταν πίνουν, έχουν την τάση να καταναλώνουν αλκοολούχα ποτά βουλιμικά, σε ποσότητα που είναι τοξική.

Ένας (1) στους 10 καταναλώνει αλκοόλ 1 με 2 φορές το μήνα, πίνοντας από 3 ποτά και πάνω κάθε φορά, ενώ 2 στους 10 πίνουν από 3 ποτά και πάνω με συχνότητα κατανάλωσης 3 με 4 φορές το μήνα. Ως βασικότεροι λόγοι κατανάλωσης αλκοόλ αναφέρονται οι ακόλουθοι: «περιέργεια», «προσφέρθηκε από τους γονείς» και «παρότρυνση φίλων». Ως μέρες κατανάλωσης αναφέρονται κυρίως το Σάββατο, ακολουθεί η Κυριακή και τέλος η Παρασκευή. Μέρη κατανάλωσης είναι τα «πάρτι» (37,9%), «οι έξοδοι σε κλαμπ/μπαρ» (25,3%) και οι οικογενειακές συγκεντρώσεις (22,6%). Το 40,9% προμηθεύεται μόνο του αλκοόλ, ενώ από τους γονείς, με την προτροπή, την άδεια ή την ανοχή τους, το προμηθεύεται ποσοστό 34,4%.  Ένας (1) στους 7 έφηβους από αυτούς που καταναλώνουν αλκοόλ, δήλωσε ότι μέσα στο έτος αντιμετώπισε δυσκολίες ως αποτέλεσμα της κατανάλωσης.

ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Το 10% των μαθητών δήλωσε ότι έχει δοκιμάσει τσιγάρο ή ότι κάπνιζε, αλλά σταμάτησε, το 3% περίπου δήλωσε περιστασιακό κάπνισμα μέσα στο μήνα και άλλο ένα 3% καθημερινή χρήση. Ο συνηθέστερος λόγος έναρξης του καπνίσματος είναι από «περιέργεια». Ακολουθεί το «να ξεφύγω από ανησυχίες και προβλήματα». Όσο αφορά τους χώρους καπνίσματος, αναφέρθηκαν καταρχήν τα δημόσια μέρη (πάρκα, δρόμοι) και έπειτα καφέ/μαγαζιά/κλαμπ, το σχολείο και το σπίτι. Η ηλικία έναρξης της χρήσης τσιγάρου φαίνεται να είναι τα 13 έτη.

ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Το 3% των μαθητών ανέφερε ότι κάνει χρήση ουσιών. Κυρία ουσία χρήσης αλλά και ουσία έναρξής της είναι η κάνναβη. Η ηλικία έναρξης της χρήσης είναι τα 13 έτη. Ο αριθμός των αγοριών που δηλώνουν χρήση κάνναβης είναι διπλάσιος από αυτόν των κopιτσιών. Κύριοι λόγοι δοκιμής φαίνεται να είναι ο «πειραματισμός» και έπειτα το «να φτιάξουν διάθεση, να ανέβουν». Με βάση τα στοιχεία που έδωσαν οι συμμετέχοντες υπάρχει κατανάλωση και προμήθεια της ουσίας μέσα στους χώρους των περισσοτέρων σχολείων, ενώ ο αριθμός χρηστών κάνναβης βρέθηκε να τριπλασιάζεται από τα 14 στα 15 έτη.

ΚΙΝΗΤΟ

Το 95% των μαθητών που συμμετείχαν στην παρούσα έρευνα έχει δικό του κινητό. Ο μέσος όρος ηλικίας απόκτησής του ήταν τα 11 έτη. Το 86% δήλωσε ότι το χρησιμοποιεί για παραπάνω από έναν λόγο (κυρίως για πρόσβαση στο διαδίκτυο, για ψυχαγωγία και ενημέρωση, κλήσεις, μηνύματα και μουσική). Το 45% των μαθητών με κινητό αφιερώνει μέχρι 2 ώρες ημερησίως σε αυτό, το 25% μέχρι 5 ώρες και ένα 12% πάνω από 6 ώρες ημερησίως. Έξι (6) στους 10 μαθητές δήλωσαν ότι το κόστος αγοράς του κινητού που χρησιμοποιούν ήταν από 100 έως 300 ευρώ.

ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

Η συντριπτική πλειονότητα των μαθητών (99%) έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο. Ο μέσος όρος ηλικίας που τα παιδιά δήλωσαν ότι απέκτησαν αυτόνομη πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι τα 10 έτη. Tο 32% των μαθητών δεν έχει ποτέ επίβλεψη κάποιου ενήλικα όταν πλοηγείται στο διαδίκτυο, ενώ το 25% έχει σπάνια. Το 37% των μαθητών περνάει 1 με 2 ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο, το 33% από 2 έως 5 ώρες και το 18% από 5 ώρες και πάνω. Τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κopiτσια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν η βασική ασχολία στο διαδίκτυο, με δεύτερη τη μουσική/ταινίες για τα κopiτσια και τα διαδικτυακά παιχνίδια για τα αγόρια.

Με βάση τα δεδομένα της έρευνας υπάρχουν ενδείξεις θετικής σχέσης μεταξύ των ωρών χρήσης του διαδικτύου και των αρνητικών επιπτώσεων που δήλωσαν οι συμμετέχοντες, κυρίως για ενασχόληση από 5 ώρες και πάνω.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Το 80% των μαθητών δήλωσε ότι παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια (Playstation, Xbox, Wii κ.λπ.). Η ενασχόληση των αγοριών βρέθηκε να είναι υψηλότερη σε σύγκριση με αυτή των κopιτσιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία, όσο περισσότερες ήταν οι ώρες ενασχόλησης (5 με 8 ώρες,  και κυρίως από 8 ώρες και πάνω) τόσο συχνότερα οι συμμετέχοντες δήλωναν επιπτώσεις στη λειτουργικότητα τους και εξαρτητικές συμπεριφορές

ΤΥΧΕΡΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ    

       

Δύο (2) στους 10 μαθητές δήλωσαν ότι παίζουν τυχερά παιχνίδια. Τα αγόρια παίζουν τυχερά παιχνίδια που έχουν να κάνουν με αθλήματα και τα κopiτσια με παιχνίδια αριθμών. Από τα 231 άτομα που δήλωσαν ότι παίζουν τυχερά παιχνίδια το 65% παίζει 1 με 2 φορές το μήνα και το 18% 3 με 4 φορές το μήνα. Το ποσό που ξοδεύει η πλειονότητα είναι 10 ευρώ περίπου την εβδομάδα.

Η έρευνα καταδεικνύει την ανάγκη ανάπτυξης και συστηματικής εφαρμογής προγραμμάτων ενημέρωσης, πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης στο μαθητικό πληθυσμό, για διαφορετικές μορφές εξάρτησης. Οι συνεργασίες μεταξύ φορέων και οργανισμών, η ανάληψη πρωτοβουλιών σε ερευνητικό επίπεδο, ο σχεδιασμός συστηματικών παρεμβάσεων από περισσότερους φορείς, μεταξύ των οποίων οι σχολικές κοινότητες, η εκπαίδευση των γονέων και η ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου είναι μερικές από τις άμεσες προτεραιότητες που χρειάζεται να αναληφθούν. Το πρώτο ουσιαστικό βήμα θα αποτελούσε η διαμόρφωση ενός δικτύου όλων των άμεσα και έμμεσα εμπλεκομένων με τα θέματα ψυχικής και σωματικής υγείας των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων, καθώς και η διαμόρφωση ενός κεντρικού σχεδίου δράσης.

Τα στοιχεία της έρευνας συλλέχθηκαν με αυτό-χορηγούμενα και ανώνυμα ερωτηματολόγια μέσα στις σχολικές αίθουσες κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2017-2018. Τα έγκυρα ερωτηματολόγια ήταν 1.370. Η συγκέντρωση και επεξεργασία τους έγινε από στελέχη του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ. Δημιουργήθηκε βάση δεδομένων στο SPSS, έγιναν δειγματοληπτικοί έλεγχοι ορθής εισαγωγής και σειρά στατιστικών ελέγχων και αναλύσεων.

Η έρευνας θα παρουσιαστεί αναλυτικά σε ημερίδα που θα διοργανώσουν από κοινού στον Βόλο το ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ και η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Μαγνησίας το επόμενο διάστημα. Η ημερομηνία και ο χώρο διεξαγωγής της ημερίδα θα ανακοινωθούν στον ιστοχώρο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του ΚΕΘΕΑ.

Συντελεστές έρευνας:

Ξενοφών Σελπεσάκης, Υπεύθυνος Εκπαίδευσης και Έρευνας στο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ

Ουρανία  Μπέλλου, ψυχολόγος, προσωπικό Εκπαίδευσης και Έρευνας στο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ

Κώστας Γιαννουσάς, ψυχολόγος, προσωπικό θεραπείας στο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ».

Δείτε το σχετικό ρεπορτάζ της ΕΡΤ, από το 1:13 και μετά στο βίντεο που ακολουθεί.